Hà Giang không chỉ nổi tiếng với cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ mà còn sở hữu di tích lịch sử mang đậm dấu ấn thời gian. Trong đó, Dinh thự Vua Mèo chính là công trình kiến trúc độc đáo, niềm tự hào của người dân cao nguyên đá.
Dinh thự Vua Mèo hay còn được biết đến với cái tên Dinh thự họ Vương, tọa lạc tại thung lũng thuộc xã Sà Phìn, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang, cách thị trấn Đồng Văn khoảng 15km, thành phố Hà Giang 125km và Quốc lộ 4C khoảng 200m.
Căn nhà cổ này gắn liền với cuộc đời và sự nghiệp của 2 cha con người Mông là Vua Mèo Vương Chính Đức và Vương Chí Sình (hay Vương Chí Thành).
Vua Mèo Vương Chính Đức
Ông Vương Chính Đức, tên thật là Vàng Dúng Lùng (1886 – 1962) hay còn gọi là Vua Mèo được người dân đồng bào người H’Mông phong làm vua, cai quản cả một khu vực đất rộng lớn của 4 huyện lớn của Hà Giang đó chính là Quản Bạ, Yên Minh, Đồng Văn và Mèo Vạc.
Con trai ông là Vương Chí Sình – Người lính cách mạng nổi tiếng của dân tộc ta. Ông đã dành cả cuộc đời để cống hiến cho Tổ quốc trong cuộc chiến tranh Việt – Pháp. Chính công lao to lớn này, ông Vương Chí Sình đã được bầu chọn làm Đại biểu quốc hội với hai nhiệm kỳ đầu tiên.
Dinh thự Vua Mèo góc nhìn từ trên cao
Công trình được bắt đầu xây dựng vào năm 1898 và chính thức hoàn thành vào năm 1907, tiêu tốn một khoảng tiền khổng lồ là 15 vạn đồng bạc trắng Đông Dương, tương đương với khoảng 150 tỷ VNĐ ngày nay. Dinh thự được thiết kế và xây dựng bởi những người thợ Vân Nam Trung Quốc kết hợp với đồng bào người H’Mông, tạo ra một công trình rộng hơn 1200m2 trên diện tích khoảng 3000m2.
Toàn khu dinh thự được xây dựng ở một gò đất hình mai rùa. Tất cả xung quanh gò đất được bao phủ bởi dãy núi Đồng Văn hùng vĩ. Dù trải qua bao nhiêu thăng trầm lịch sử, dinh thự Vua Mèo vẫn lưu giữ mãi vẻ đẹp mỹ lệ của Đông Bắc.
Thung lũng Sà Phìn – nơi đặt Dinh thự Họ Vương
Để xây dựng được tòa dinh thự này, đích thân Vua Mèo – Vương Chính Đức đã mời thầy phong thủy nổi tiếng Trung Quốc về Hà Giang. Thầy phong thủy giải thích rằng: Việc xây dựng dinh thự trên đồi hình mai rùa được bao quanh bởi 2 ngọn núi lớn sẽ mang đến nhiều tài lộc, vinh hoa phú quý suốt đời.
Ngay khi bước chân vào khu vực Dinh thự, ấn tượng đầu tiên là bạn sẽ nhìn thấy hình ảnh của những hàng cây sa mộc cao vút thẳng tắp hàng trăm năm tuổi. Phía ngoài là chiếc cổng đá của Dinh với những đường nét chạm trổ vô cùng tinh tế hiên ngang và bề thế hay chiếc cổng nhà với hình mái ngói cong và uốn lượn giống như hình ảnh của những cánh dơi. Mái cổng bằng gỗ được chạm khắc vô cùng tinh xảo và điêu luyện.
Chiếc cổng nhà với hình mái ngói cong và uốn lượn
Kiến trúc bên trong Dinh thự vô cùng độc đáo, là sự kết tinh của 3 nền văn hóa khác nhau gồm người Mông, người Pháp và người Trung Quốc. Công trình gồm 4 căn nhà ngang, 6 căn nhà dọc chia thành 3 khu vực Tiền dinh (dành cho lính canh và nô tì), Trung dinh và Hậu dinh (là nơi ở và làm việc) với 64 buồng nhỏ chia thành 2 tầng. Thợ xây đã sử dụng đá xanh để xây dựng dinh thự, giúp nó chống chọi với thời gian và kẻ thù. Mái vách và cột trụ được làm từ gỗ, tôn thêm sự uy nghiêm và thanh lịch cho phòng. Đất nung được dùng để xây mái ngói, tạo hình dễ dàng mà vẫn đảm bảo độ bền.
Công trình kiến trúc này là sự kết hợp hài hòa giữa 3 nền văn hóa Trung – Mông – Pháp
Nhiều nội thất và vật dụng liên quan đến Vua Mèo khi còn sống vẫn được bảo quản tốt cho đến ngày nay. Một số ghế và đồ gỗ ban đầu từ thông đá đã được thay thế bằng gỗ lim và gỗ nghiến để tránh sự hao mòn theo thời gian.
Các cấu kiện gỗ mang đậm nét văn hóa địa phương với các hoa văn bản địa như đào, anh túc được khắc trên chúng. Trụ nhà được thiết kế giống như quả của cây thuốc phiện, cây mà Vua Mèo sử dụng để kinh doanh và xây dựng Dinh thự.
Trụ nhà được thiết kế giống như quả của cây thuốc phiện
Một số vật dụng trong dinh thự chịu ảnh hưởng từ phong cách phương Tây, như bồn tắm sữa dê làm từ đá, cửa sổ chớp kính gần lò sưởi, lối vào được lát bằng đá hoa cương và kết nối bằng khung sắt kiểu kiến trúc Pháp.
Lối ra vào thì được làm bằng đá hoa cương kết nối bằng khung hoa sắt đậm chất kiến trúc Pháp
Nhờ lịch sử lâu đời và giá trị văn hóa không thể bàn cãi, Dinh thự Vua Mèo đã được Bộ Văn hóa Thể Thao và Du lịch xếp hạng di tích quốc gia năm 1993, sau gần 1 thế kỉ tồn tại.
Dinh thự Vua Mèo cổ kính với thiết kế độc đáo thu hút du khách ghé tham quan
Dinh thự Vua Mèo (Dinh thự họ Vương) là điểm đến thú vị giữa một Hà Giang của thiên nhiên kỳ thú với núi rừng hoang sơ và cảnh vật nên thơ, trù phú. Nếu có dịp ghé thăm, các bạn hãy đến khám phá Dinh thự này để đắm chìm vào những cảm giác xưa cũ và nhớ ơn công đức chống giặc của Vua Mèo nhé. Ngoài ra, bạn cũng có thể kết hợp tham quan khám phá các địa điểm gần đó như: Nhà của Pao, Thung lũng Sủng Là, Cột cờ Lũng Cú… để tiết kiệm chi phí cho hành trình du lịch của mình nữa đấy nhé!
